Το καλάθι σας είναι άδειο!
Ποταμόπλοια / 12
μτφρ από τα τουρκικά: Άνθη Καρρά
Γραμμένα το 1996, τέσσερα χρόνια πριν το πρώτο της μυθιστόρημα, τα πρωτόλια αυτά κείμενα που συνθέτουν τις ιστορίες του «Θαυμαστού Μανδαρίνου», εισάγουν τον Έλληνα αναγνώστη, είκοσι χρόνια μετά την ίδια την συγγραφέα, στην «τρέλα της γραφής» της Ασλί Ερντογάν. Αν, προσκείμενη στο ιερό, η τρέλα εκφράζει έναν απεγνωσμένο αγώνα στα όρια μιας ακλόνητης πίστης, ο έρωτας αποτελεί το κατ’ εξοχήν πεδίο έκφρασής της. Την αιώνια μάχη στην οποία καλείται κάθε νέος να αναμετρηθεί. Αυτό το ναρκοθετημένο από τις λέξεις πεδίο μάχης διανύουν τα πρόσωπα που αφηγούνται τις ιστορίες αγάπης που έγραφε, προσπαθώντας να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες που αντιμετώπιζε ως ξένη φοιτήτρια στη Γενεύη, η 24χρονη τότε Ασλί Ερντογάν. Φαρμακός και φάρμακο, από τα πρώτα κιόλας κείμενά της, η γραφή της αποκαλύπτει την εναγώνια προσπάθειά της να αποδώσει και να κατανοήσει την αλήθεια του κόσμου ολόγυρά της, αλλά και την ακλόνητη συνάμα ελπίδα της πως οι λέξεις μπορούν, χάρη στην ποίηση, ν’ αλλάξουν τον κόσμο.
Ο θρίαμβος της γραφής: Η Ασλί Ερντογάν στη Θεσσαλονίκη, Σάββατο 11/5, 1-2 μμ
H Ασλί πήρε στα χέρια το βιβλίο κι άρχισε να ...διαβάζει. Σκόνταψε στο «ντ» του Ερντογάν. Περίμενε ένα «δ» στη θέση του. «Σκόνταψα πάλι σ’ αυτό το όνομα» είπε. «Καμιά φορά με ρωτάνε αν έχω κάποια συγγενική σχέση με τον Ερντογάν. Μερικές φορές μπαίνω στον πειρασμό και τους λέω: Ναι, είναι ο τέως μου αλλά κράτησα μετά το διαζύγιο το όνομα. Με εκδικείται που τον εγκατέλειψα!» Η ίδια αδυνατεί ακόμα να εξηγήσει γιατί αποτέλεσε στόχο. «Με κάναν ξαφνικά ηρωίδα χωρίς να το ζητήσω! Ποια; Εμένα! που βάζω παντού ένα ερωτηματικό! Η χώρα αυτή δεν ζει χωρίς ηρωικά θύματα!» Φυλλομέτρησε κάμποση ώρα τον Θαυμαστό Μανδαρίνο χαϊδεύοντας μια μια τις σελίδες του. Με κοίταξε μες στα μάτια και μου είπε. «Είμαι πολύ χαρούμενη αυτή τη στιγμή. Είμαι ξέρεις Τσερκέζα απ' τον πατέρα μου, αλλά Σαλονικιά απ΄τη μάνα μου. Θα χαρεί κι αυτή πολύ που μεταφράστηκε στα ελληνικά. Της στέρησα δέκα χρόνια απ’ τη ζωή της απ’ τον περασμένο Αύγουστο. Να είσαι κεμαλίστρια, να υπερασπίζεσαι χρόνια τώρα την πολιτική του CHP (Ρεμπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος), και να κατηγορούν την κόρη σου για κουρδική συνωμοσία ενάντια του τουρκικού κράτους! Κι όμως! Έτρεξε τελικά παντού. Γνώρισε Κούρδους, ζήτησε να μάθει την Ιστορία τους, άκουσε τις ιστορίες τους… Στάθηκε πλάι μου σαν λιοντάρι (‘aslan gibi’). Πιο μεγάλο σχολείο απ’ τη ζωή φαίνεται πως δεν υπάρχει!» Είπαμε πολλά. Πρώτα φυσικά τα δικά μας. Γελάσαμε όπως πάντα αρκετά κι οι δυο! Κάθε τόσο ξεμύτιζε μέσα απ’ τα λόγια της η εμπειρία της φυλακής, η αγρύπνια κι η αγωνία που της άφησε, η αναμονή της απόφασης του δικαστηρίου τον Ιούνη… «Δεν μπορώ να κάνω τίποτα αυτή τη στιγμή. Απλώς περιμένω…»
Η Άνθη Καρρά, μεταφράστρια και φίλη της Ασλί Ερντογάν, περιγράφει τη συνάντησή τους στην Πόλη στις 31 Μαϊου 2017.
Το βραβείο Σιμόν ντε Μπωβουάρ για το 2017 στην Ασλί Ερντογάν
H Ασλί Ερντογάν είναι η προσωπικότητα που θα τιμηθεί με το βραβείο Σιμόν ντε Μπωβουάρ για το 2017. Βραβείο ντε Μπωβουάρ για την ελευθερία των γυναικών είναι το πλήρες όνομα του βραβείου που θέσπισε το 2008 μια εικοσαμελής επιτροπή από διεθνώς αναγνωρισμένους συγγραφείς, πολιτικούς, δημοσιογράφους, διανοητές υπό την Τζούλια Κρίστεβα.
Έκτοτε το βραβείο απονέμεται σε πρόσωπα ή ομάδες που δίνουν φωνή στα θύματα των καταπατημένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στα θύματα της ανισότητας των φύλων. Σε πρόσωπα των οποίων το θάρρος και το έργο γίνονται παραδείγματα ακολουθώντας το πνεύμα της Σιμόν ντέ Μπωβουάρ ότι η ο απώτερος σκοπός στον οποίο αξίζει προβλέπουν όλοι οι άνθρωποι είναι η ελευθερία.
Το βραβείο για το 2016 είχει απονεμηθεί στην δήμαρχο της Λαμπεντούζα, Giusi Nicolini.
Η απονομή του βραβείου στην Ασλί Ερντογάν θα γίνει τον Ιανουάριο του '18.
ΟΙ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΗΣ ΑΣΛΙ ΕΡΝΤΟΓΑΝ :
Συνέντευξη - ΑΠΕ. Ασλί Ερντογάν: Η εξορία μοιάζει με φυλακή και το τραύμα της είναι βαρύ...
Γεννημένη το 1967, στην Κωνσταντινούπολη, με σπουδές στις θετικές επιστήμες, τις οποίες εγκατέλειψε για χάρη της γραφής, η Ασλί Ερντογάν θεωρείται διεθνώς ως η φωνή της «αιχμάλωτης» Τουρκίας. Τα βιβλία της είναι απαγορευμένα στη χώρα της, ενώ μετά τη φυλάκισή της το 2016 και τις διώξεις από το καθεστώς Ερντογάν, με τον οποίο το μόνο ...κοινό είναι το επίθετο -«σαν να λέμε Παπαδόπουλος στην Ελλάδα», λέει χαρακτηριστικά- ζει εξόριστη στη Φρανκφούρτη. «Η εξορία είναι πολύ διαφορετική από το να είσαι μετανάστης, για παράδειγμα. Η εξορία μοιάζει με φυλακή. Είναι δύσκολο να κατανοήσεις γιατί πονάει τόσο. Ώσπου να σου συμβεί... Είσαι ελεύθερος να πας παντού στον κόσμο, εκτός από ένα μικρό μέρος αυτού. Κι αίφνης ο κόσμος συρρικνώνεται και μοιάζει με φυλακή», λέει η Ασλί Ερντογάν, η οποία φυλακίστηκε με την κατηγορία της συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση και της υπονόμευσης της εθνικής ενότητας, ύστερα από τέσσερις μήνες κράτησης αποφυλακίστηκε, υπό όρους, ενώ η δίκη της εκκρεμεί.
«Συνάντησα μια γυναίκα, Κούρδισσα δικηγόρο, η οποία κατέφυγε στην Αυστρία, ενόσω εκκρεμούσε η δίκη της. Τελικά αθωώθηκε και κατόπιν αυτού, κοιτάζοντας γύρω της, ανακάλυψε την ομορφιά της Βιέννης, την οποία δεν είχε παρατηρήσει πριν· εν τέλει ήθελε να μείνει εκεί. Πριν, όταν επιθυμούσε διακαώς να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη, η Βιέννη ήταν γι' αυτήν μια φυλακή», εξηγεί η Τουρκάλα συγγραφέας, η οποία ζει κι αυτή έτσι, σήμερα, ως εξόριστη... «Αισθάνομαι ή μάλλον συμπεριφέρομαι κατά τον ίδιο τρόπο σε σχέση με τη Φρανκφούρτη, όπου ζω. Αρνούμαι να μάθω γερμανικά, αρνούμαι να μάθω την επόμενη στάση λεωφορείου από εκεί που μένω, αρνούμαι να επισκεφθώ μουσεία. Πάντα, με τη σκέψη ότι σε μια - δυο εβδομάδες πάλι θα επιστρέψω... Όλοι οι εξόριστοι έχουν τα ίδια συμπτώματα. Μένουν πέντε χρόνια σε μια πόλη και αρνούνται να μάθουν οτιδήποτε σε σχέση με αυτήν. Αρνούνται ακόμα και να ψωνίσουν ρούχα, με τη σκέψη ότι θα επιστρέψουν. Οι περισσότεροι φοράμε ρούχα που φέραμε μαζί μας από την Τουρκία. Ξεγελάς τον εαυτό σου ότι θα επιστρέψεις...», λέει χαρακτηριστικά.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
www.amna.gr, 14.5.2019
Κουβεντιάζοντας με τη συγγραφέα Ασλί Ερντογάν. Τα "εγκλήματά" της κατά της Τουρκίας, οι 136 μέρες στη φυλακή και οι πληγές ενός τόπου που δεν «χορταίνει το αίμα»
Εν αναμονή της δίκης και της απειλής της ισόβιας κάθειρξης παραμένει η πιο ηχηρή και «σπαρακτική» φωνή της πατρίδας της.
«Δεν θέλω να γίνω συνένοχη για το εντελώς καμένο σαγόνι που βρέθηκε σε ένα υπόγειο και ανήκει σε ένα παιδί δώδεκα χρονών. Ούτε για τους μαύρους σάκους που παραδίδουν λέγοντας «Αυτός είναι ο πατέρας σου», «αυτό είναι το παιδί σου», «πέντε κιλά το πολύ κρέας και κόκαλα»...Ούτε στο τρομερό έγκλημα που διαπράττεσαι απέναντι σε μια μάνα που περιμένει εβδομάδες ολόκληρες μπροστά απ′ το νοσοκομείο εκλιπαρώντας «Κι έστω ένα κοκαλάκι του το δέχομαι»*
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
της Κατερίνας Πρίφτη, www.huffingtonpost.gr, 2.12.2017
Η Aσλί Ερντογάν επιμένει να μιλάει, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ισόβια φυλάκιση
Η Τουρκάλα συγγραφέας, ακτιβίστρια και δημοσιογράφος, βγήκε από τη φυλακή μετά από 5 μήνες, χάρη στην αλληλεγγύη της Ευρώπης, όμως το δικαστήριο μπορεί ακόμη να την καταδικάσει γιατί έγραψε για τον φασισμό και τα ανείπωτα εγκλήματα στη γείτονα χώρα.
Δεν ανέφερε το όνομά του, παραμόνο μία φορά, στην αρχή. Ο συνεπίθετός της είναι υπεύθυνος για τις ακραίες αποφάσεις και βιαιότητες που έχουν κλιμακωθεί στην Τουρκία τον τελευταίο χρόνο. Στο βλέμμα της Ασλί Ερντογάν, αιχμηρό σαν ατσάλι, μπορούσες να δεις, υπερβάλλοντας, όλες τις βιαιοπραγίες που υπέστη και συνεχίζει να υπόκειται ο τουρκικός λαός. Εκεί που η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι απλά ένας συνδυασμός λέξεων, δεν θα αρκούσε μια συνέντευξη για να περιγράψει τον τρόμο και τον φόβο που επικρατεί. Η ευγλωττία της συγγραφέως όμως καταφέρνει να περιγράψει πολύ ρεαλιστικά την σχιζοφρενική κατάσταση και την καταπίεση που βιώνει ένας απλός άνθρωπος στην ελάχιστη απόσταση από την Ελλάδα.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
της Αναστασίας Βαϊτσοπούλου, popaganda.gr, 17.11.2017
Η Ασλί Ερντογάν στο iefimerida: «Στην Τουρκία γίνονται πράγματα που δεν έκαναν ούτε οι Ναζί»
Η Ασλί Ερντογάν δεν είναι μια συνηθισμένη γυναίκα. Η 50χρονη διάσημη Τουρκάλα συγγραφέας, δημοσιογράφος («ένα από τα πιο επικίνδυνα επαγγέλματα στη χώρα μου», όπως λέει) και ακτιβίστρια συνελήφθη και φυλακίστηκε με την κατηγορία της συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση και της υπονόμευσης της εθνικής ενότητας. Μετά από τέσσερις μήνες κράτησης αποφυλακίστηκε, υπό όρους, ενώ η δίκη της εκκρεμεί.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Μυρτώ Λοβέρδου, iefimerida.gr, 16.11.2017
Μια υψηλή προσκεκλημένη
Οχι. Αυτή τη φορά δεν ήταν ένας ευρωπαίος ηγέτης ώστε να τον ξεγελάσουμε με την ανατολίτικη κουτοπονηριά μας για τον αμετακίνητο δυτικό μας προσανατολισμό. Δεν ήταν ο λαϊκιστής πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ώστε να ανακαλύψουμε όψιμα κάτι διαβολικά αγαθό στην αλλοπρόσαλλη εξωτερική του πολιτική. Δεν ήταν κάποιος εμίρης ή κάποιος κακομοίρης με φουσκωμένο πορτοφόλι ώστε να τον ξεναγήσουμε στα επενδυτικά μας φιλέτα. Δεν ήταν καν το Αγιο Φως, η Αγία Ζώνη ή τα λείψανα της Αγίας Βαρβάρας ώστε να τους αποδώσουμε τιμές αρχηγού κράτους, να τα μεταφέρουμε συνοδεία στρατιωτικού αγήματος πάνω σε κιλλίβαντα πυροβόλου και να σουφρώσουμε τα ψηφαλάκια όσων εκκλησιάζονται. Αυτή τη φορά η υψηλή μας προσκεκλημένη δεν είχε έρθει στην πατρίδα μας για να εξυπηρετήσει τα ποταπά κομματικά μας συμφέροντα, τις ακόρεστες αναπτυξιακές μας ανάγκες, την εθνοκαπηλεία ή τη θρησκοληψία μας. Μονάχα για να μας υπενθυμίσει τη χρεία δυσεύρετων, ίσως και παντελώς άχρηστων πια αρετών. Τον αυτοσεβασμό και την αυτοεκτίμησή μας.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Πέτρος Τατσόπουλος, www.tanea.gr, 14.11.2017
Αφηγηματική γραφή και λογοτεχνία
Οι πάντες μπορούν να γράψουν μια ιστορία. Όπως έλεγε πρόσφατα φίλος συγγραφέας, «η γιαγιά μου αφηγείται πενήντα ιστορίες – συναρπαστικές, καθηλωτικές ιστορίες – στην καθισιά της. Αυτό όμως δεν την κάνει λογοτέχνη».
Τι και πόσο ουσιώδες είναι λοιπόν το στοιχείο που διακρίνει τον αφηγητή ή συγγραφέα ιστοριών από τον συγγραφέα λογοτεχνίας; Η διαφορά είναι νομίζω εφάμιλλη εκείνης που χωρίζει τον άνθρωπο που περπατάει από τον μαραθωνοδρόμο. Η άσκηση, η εμμονή και ο τρόπος. Παρά τη διεθνοποιημένη πλέον τάση που θέλει τα πεζογραφήματα να περιορίζονται σε αφηγήσεις εντυπωσιακών ιστοριών, πιασάρικων ιστορικών θεμάτων ή προσώπων, σε ξέφρενες αναπτύξεις και διακλαδώσεις μιας ευφάνταστης πλοκής, ένα λογοτέχνημα είναι πάντα κάτι παραπάνω από το θέμα του. Όπως και η λογοτεχνική αφήγηση και περιγραφή, κάτι που υπερβαίνει το αφηγούμενο και το περιγραφόμενο.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Σπύρος Γιανναράς, www.thepressproject.gr
Η Ασλί Ερντογάν και το βαθύ νόημα της λογοτεχνίας
Η λογοτεχνία έχει ένα βαθύ και πολύ περιεκτικό νόημα: να δώσει φωνή στα θύματα των πολιτικών διώξεων. Αυτό τόνισε η Τουρκάλα συγγραφέας Ασλί Ερντογάν, κατά τη διάρκεια της διάλεξής της, στις 9/11, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, μιλώντας με θέμα «Η γραφή ως αντίσταση και ανάσταση».
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
diastixo.gr, 12.11.2017
Ασλί Ερντογάν: Στην Τουρκία με θεωρούν πολιτικά ακροαριστερή και συγγραφικά συντηρητική
«Στην Τουρκία θεωρούν ότι ανήκω πολιτικά στην Ακροαριστερά, πιστεύουν, όμως, πως ως συγγραφέας είμαι συντηρητική και δύσπεπτη, αν όχι και ακατανόητη». Αυτό δηλώνει, μεταξύ άλλων, στη συνέντευξη την οποία παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ασλί Ερντογάν λίγο προτού πετάξει από την Αθήνα για τη Φρανκφούρτη, όπου η Γερμανία τής παρέχει πολιτική προστασία μέχρι την ημέρα που θα πραγματοποιηθεί η δίκη της στην Τουρκία (κατηγορείται για «προπαγάνδα προς όφελος τρομοκρατικής οργάνωσης»).
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
το ποντίκι web, 11.11.2017
Ασλί Ερντογάν: «Η λογοτεχνία να δώσει φωνή στα θύματα»
Η Τουρκάλα συγγραφέας μίλησε στο Μέγαρο Μουσικής
Η λογοτεχνία έχει ένα βαθύ και πολύ περιεκτικό νόημα: να δώσει φωνή στα θύματα των πολιτικών διώξεων. Αυτό τόνισε η τουρκάλα συγγραφέας Ασλί Ερντογάν, κατά τη διάρκεια της διάλεξής της, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, μιλώντας με θέμα «Η γραφή ως αντίσταση και ανάσταση».
Η Ερντογάν έχει αρθρογραφήσει σε τουρκικές εφημερίδες και περιοδικά (μεταξύ άλλων στην εφημερίδα Ozgur Gundem), ενώ τον Ιούλιο του 2016 συνελήφθη με την κατηγορία της «προπαγάνδας προς όφελος τρομοκρατικής οργάνωσης», λίγο μετά την αποτυχημένη προσπάθεια πραξικοπήματος στην Τουρκία.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
www.tovima.gr, 10.11.2017
Μια μέρα η Τουρκία θα έπρεπε να μου απολογηθεί
«Ο Ερντογάν είναι λαϊκιστής, ξέρει πώς να μιλήσει και να γοητεύσει τις μάζες. Κυβερνά τη χώρα εδώ και 14 χρόνια. Είναι έμπειρος πολιτικός, έξυπνος άνθρωπος και έχει απόλυτο έλεγχο των μίντια. Το 95% του τουκικών μήντια ανηκει σε υποστηρικτές του Ερντογάν. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να εμφανίζεται στην τηλεόραση όλη την ώρα».
Η Ασλί Ερντογάν λίγες μέρες πριν έρθει στην Αθήνα μίλησε στην Έμυ Ντούρου. Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο Documento.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
της Έμυ Ντούρου, www.documentonews.gr, 6.11.2017
«Ο Ερντογάν καταστρέφει τις ψυχές των Τούρκων»
Έγινε πρώτη είδηση όταν τον Αύγουστο του 2016, μετά το πραξικόπημα εναντίον του Ερντογάν, ρίχτηκε στις τουρκικές φυλακές με τις βαριές κατηγορίες για «υπονόμευση της εθνικής ενότητας» και «συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση».
Ξεσηκώθηκαν τότε οι συγγραφείς όλου του κόσμου και απαίτησαν την αποφυλάκισή της γιατί η Ασλί Ερντογάν ήταν ήδη γνωστή και πολυμεταφρασμένη στη Δύση.
Εμείς εδώ, δυστυχώς, τότε πρωτακούσαμε το όνομα αυτής της ηρωικής 50χρονης γυναίκας, που πλήρωνε με άγριο τρόπο κάτι στοιχειώδες: το δικαίωμά της να κρατάει πολιτική στήλη στη φιλοκουρδική, αντιπολιτευόμενη τον Ερντογάν, εφημερίδα «Ozgur Gundem».
Εμεινε στη φυλακή μέχρι το τέλος του 2016, οπότε και απελευθερώθηκε «υπό όρους», πήρε πίσω το Σεπτέμβριο το διαβατήριό της και ταξίδεψε στην Ευρώπη, που την υποδέχθηκε θριαμβευτικά. Εκδηλώσεις και μεγάλα βραβεία στη Γερμανία, ειδική τελετή από τη Γαλλίδα υπουργό Πολιτισμού και εκδότριά της, Φρανσουάζ Νισέν.
Σε λίγες μέρες, στις 9 Νοεμβρίου, στις 7 μ.μ., η Ασλί Ερντογάν θα είναι στην Αθήνα προσκαλεσμένη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και, κυρίως, των εκδόσεων «Ποταμός». Γιατί χάρη στην Αναστασία Λαμπρία αλλά και τη μεταφράστρια από τα τούρκικα Ανθή Καρρά έχουμε ήδη δύο βιβλία της να διαβάσουμε.
Το μυθιστόρημά της «Ο θαυμάσιος μανδαρίνος» και τη συλλογή πολιτικών άρθρων «Μήτε κι η σιωπή είναι πια δική σου». Η ίδια διάλεξε να μιλήσει με θέμα «Η γραφή ως αντίσταση και ανάσταση», ενώ αποσπάσματα από τα επίμαχα άρθρα της, αφού δημοσιεύτηκαν στην «Οζγκίρ Γκιουντέμ» από τον Απρίλιο του 2014 ώς τον Αύγουστο του 2016, θα διαβάσει η Αμαλία Μουτούση.
Τη βρήκαμε στη Γερμανία, μιλήσαμε μαζί της και ανακαλύψαμε μια γυναίκα πολύπλοκη, ευαίσθητη και δυναμική μαζί. Που δεν κρύβει τον φόβο ή τον θυμό της. Που βλέπει την πατρίδα της Τουρκία να χάνει την ψυχή της στα χέρια του Ερντογάν, αλλά νοσταλγεί την Κωνσταντινούπολη, που είναι πια μια τεράστια φυλακή. Που δεν έχει πια την πολυτέλεια, σε καιρούς φασιστικούς, όπως μας λέει, να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία, το μεγαλύτερο πάθος της ζωής της.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Βένα Γεωργακοπούλου, www.efsyn.gr, 28.10.2017
ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΓΡΑΨΑΝ:
Ασλί Ερντογάν: Η εξορία μοιάζει με φυλακή, και το τραύμα της είναι πολύ βαρύ...
Γεννημένη το 1967 στην Κωνσταντινούπολη, με σπουδές στις θετικές επιστήμες, τις οποίες εγκατέλειψε για χάρη της γραφής, η Ασλί Ερντογάν θεωρείται διεθνώς ως η φωνή της «αιχμάλωτης» Τουρκίας.
«Η εξορία μοιάζει με φυλακή», και «μπορεί τα μετατραυματικά σύνδρομα της φυλακής να υποχωρούν με την πάροδο του χρόνου, αλλά το τραύμα της εξορίας ορισμένες φορές γίνεται πολύ βαρύ»... Η συγγραφέας, δημοσιογράφος και ακτιβίστρια Ασλί Ερντογάν εξαναγκάστηκε να τα δοκιμάσει και τα δύο· και τη φυλακή και την εξορία. Και το «τραύμα» και από τα δύο είναι... εμφανές – στη σχεδόν ασκητική μορφή της, στο απέραντο γαλάζιο των ματιών της που σκληραίνει όταν μιλά για την κατάσταση στη σημερινή Τουρκία, στα παραπάνω λόγια της. Αλλά και σε πολλές άλλες πτυχές της πολυκύμαντης ζωής της, όπως την αφηγήθηκε στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο περιθώριο της 16ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, όπου ήρθε προσκεκλημένη των εκδόσεων «Ποταμός», από τις οποίες κυκλοφορούν και τα βιβλία της.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
www.pontos-news.gr, 14.5.2019
«Πρέπει να παλεύω διαρκώς με βαθιά τραύματα»
Πριν δυόμισι χρόνια η Ασλί Ερντογάν συγκλόνισε τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης με μια επιστολή μέσα από τη φυλακή στην Κωσταντινούπολη.
Πρόσφατα παρουσίασε στη γερμανική πόλη, όπου ζει από τον Σεπτέμβριο του 2017 με τη βοήθεια μιας υποτροφία, το νέο της έργο με τίτλο «Το πέτρινο σπίτι», επανερχόμενη στο θέμα. Την ημέρα εκείνη πληροφορήθηκε ότι τα βιβλία της αφαιρέθηκαν από τη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου στην Άγκυρα.
Η ίδια αισθάνεται ξένη και θλιμμένη. Θλιμμένη για την πολιτική κατάσταση στη χώρα της, παρά τη νίκη της αντιπολίτευσης στην ιδιαίτερη πατρίδα της, την Κωνσταντινούπολη.
«Πρέπει να παλεύω διαρκώς με βαθιά τραύματα» λέει η 52χρονη Tουρκάλα συγγραφέας σε συνέντευξή της στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA).
Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, το καλοκαίρι του 2016, η Ερντογάν συνελήφθη. Είναι γνωστή συγγραφέας στη χώρα της, τα δοκίμια και τα βιβλία της είχαν μεγάλη επιτυχία. 132 μέρες έμεινε στις γυναικείες φυλακές του Μπακρικέι μέχρι να αφεθεί ελεύθερη, μετά από μεγάλη πίεση της διεθνούς κοινότητας.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
www.efsyn.gr, 25.4.2019
Μια συγγραφέας ζοφερών καιρών: Ο Κ. Καρακώτιας γράφει για τις ελληνικές εκδόσεις της Ασλί Ερντογάν
Το στοιχείο εκείνο που συνέτεινε στη συγκρότηση των διανοουμένων ως αυτόνομης κοινωνικής κατηγορίας ήταν βέβαια η παρέμβασή τους στα πολιτικά και κοινωνικά πράγματα, πέρα από τα στενά δικά τους ενδιαφέροντα και συμφέροντα.
Αφορμή για την εμφάνιση της κατηγορίας των διανοουμένων με αυτόν τον τρόπο ήταν η περιβόητη υπόθεση Ντρέιφους. Οι καιροί όμως άλλαξαν. Στη σημερινή εποχή της κυριαρχίας στον δυτικό κόσμο της μετανεωτερικής συνθήκης οι διανοούμενοι ως «μύγες» που ενοχλούν για «πράγματα που δεν τους αφορούν» σχεδόν απουσιάζουν. Σε άλλες περιοχές του κόσμου όμως, όπου ακόμα και τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα καταπατώνται συνεχώς, υπάρχουν διανοούμενοι που με τη γραφή και τον λόγο τους καταγγέλλουν την καταπίεση κάθε είδους και αγωνίζονται, με προσωπικό κόστος, για τη δημοκρατία και την ελευθερία.
Μια τέτοια περίπτωση διανοούμενης είναι η Ασλι Ερντογάν στην Τουρκία. Η Ερντογάν γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1967 και μετά τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο, πήγε με υποτροφία στο CERN και έζησε στη Γενεύη δύο χρόνια μελετώντας τη Φυσική των Στοιχειωδών Σωματιδίων. Στην Ελβετία, παράλληλα με τις έρευνές της, άρχισε να ασχολείται με τη λογοτεχνική συγγραφή, που την απορρόφησε ολοκληρωτικά λίγα χρόνια μετά. Εξέδωσε το 1994 το πρώτο της βιβλίο και άρχισε να αρθρογραφεί σε προοδευτικά πολιτικά και πολιτιστικά έντυπα της χώρας της.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
του Κώστα Καρακώτια, www.efsyn.gr, 18.3.2018
Ασλί Ερντογάν στο Μέγαρο Μουσικής: Η λογοτεχνία δίνει φωνή στα θύματα των πολιτικών διώξεων
Είναι κάτι περισσότερο από συγγραφέας. Οσο και αν η Ασλί Ερντογάν δεν το λέει: είναι ένας μάρτυρας για τις ιδέες της. Και, ουσιαστικά, αυτό το μήνυμα πέρασε την Πέμπτη (9/11) στη διάλεξη που έκανε στο Μέγαρο Μουσικής μιλώντας με θέμα «Η γραφή ως αντίσταση και ανάσταση».
Όπως είπε η Τουρκάλα συγγραφέας: «Η λογοτεχνία έχει ένα βαθύ και πολύ περιεκτικό νόημα: να δώσει φωνή στα θύματα των πολιτικών διώξεων».
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
www.lifo.gr, 10.11.2017
Η γραφή ως αντίσταση και ανάσταση
Erdogan Asli, Λαμπρία Αναστασία, Καρρά Άνθη, Μουτούση Αμαλία
Η γυναίκα-σύμβολο της αντίστασης του δημοκρατικού λόγου στον αυταρχισμό του τουρκικού κράτους, η πολυβραβευμένη Ασλί Ερντογάν [Asli Erdoğan], επισκέφθηκε την Αθήνα την Πέμπτη 9 Νοεμβρίου για να μιλήσει στο Μέγαρο για τη «Γραφή ως αντίσταση και ανάσταση». Μια σημαντική διάλεξη της ακτιβίστριας συγγραφέως και δημοσιογράφου, η οποία συνελήφθη από το καθεστώς Ερντογάν, με την κατηγορία της συμμετοχής σε σε τρομοκρατική οργάνωση και αποφυλακίστηκε υπό όρους το 2016. Αποσπάσματα κειμένων της διαβάζει η ηθοποιός Αμαλία Μουτούση.
Η ομιλία της Ασλί Ερντογάν στο πλαίσιο του Megaron Plus διοργανώθηκε σε συνεργασία με τον εκδοτικό οίκο Ποταμός, από τον οποίο μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο «Μήτε η σιωπή είναι πια δική σου» με τα επίμαχα δημοσιογραφικά της κείμενα στα οποία βασίστηκε το κατηγορητήριο, ενώ κυκλοφορεί ήδη η συλλογή διηγημάτων «Ο θαυμαστός Μανδαρίνος».
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
www.blod.gr, 9.11.2017
H καμένη γνάθος της Τουρκίας
Οι επιφυλλίδες της Ασλί Ερντογάν μάς μεταφέρουν ατόφια την καταπίεση και τη φρίκη που επικρατεί στη γειτονική χώρα. Διάλεξη της γνωστής συγγραφέως στην Αθήνα.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Μπέκος Γρηγόρης, www.tovima.gr, 05.11.2017
Ασλί Ερντογάν:«Πόσο μπορεί να αντέξει κανείς την αλήθεια;»
«Άλλωστε, είχε αποδειχθεί ότι ήταν ένα διανοητικά χαρισματικό κορίτσι, σε μία κοινωνία όπου η γυναίκα έρχεται σε ύστερη μοίρα. Η μαθητεία της στο καλλίτερο κολέγιο της χώρας, η επιλογή της να σπουδάσει φυσική και πληροφορική και κυρίως η επιτυχία της, μόλις στα 24 χρόνια της να γίνει η πρώτη τουρκικής υπηκοότητας υπότροφος στο CERN, στο μεγαλύτερο κέντρο πυρηνικών ερευνών, καθιστούσε σαφές ότι θα ήταν αδύνατο στο αυταρχικό κράτος της να την υποτάξει σε μία «κραυγαλέα πατριδοκαπηλεία, …σε μία τρομακτική ασέβεια απέναντι στον ανθρώπινο πόνο…»
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
από την Ξένη Δ. Μπαλωτή, www.oanagnostis.gr
Ασλί Ερντογάν: «Καφκικές οι εξελίξεις στη σημερινή Τουρκία»
Το πρώτο βιβλίο της τουρκάλας συγγραφέως που μεταφράζεται στα ελληνικά, «Ο θαυμαστός μανδαρίνος», αναδεικνύει το λογοτεχνικό προφίλ μιας γυναίκας που προφυλακίστηκε για τέσσερις και πλέον μήνες στη γειτονική χώρα.
Ηταν σαν να με είχαν ρίξει σε ένα στενό κελί όπου μπορούσα ίσα ίσα να σαλεύω, πρώτη μου φορά συνειδητοποιούσα πόσο δύσκολο ήταν να προσφύγω με όλη μου τη δύναμη στον εαυτό μου. Κι ο πόνος που δεν έλεγε στιγμή να σταματήσει μου έδινε συνεχώς σουβλιές στη συνείδηση. Είχα αρχίσει να αμφιβάλλω πως μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο πραγματικό πέρα απ' τον σωματικό πόνο» γράφει η Ασλί Ερντογάν στο βιβλίο της «Ο θαυμαστός μανδαρίνος», το πρώτο της έργο που μεταφράζεται στα ελληνικά. Και είναι αδύνατο να μην αναλογιστούμε την πανουργία της γραφής, να μη σταθούμε σε αυτές τις γραμμές. Γιατί αυτές οι γραμμές, μολονότι συντάχθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, έφτασαν να περιγράφουν αυτό που της συνέβη πρόσφατα, αυτό δηλαδή που εξακολουθεί να υφίσταται.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Γρηγόρης Μπέκος, www.tovima.gr, 9.4.2017
Aσλί Ερντογάν ή πώς τρομοκρατεί η Λογοτεχνία
Ποια είναι όμως αυτή η Ασλί Ερντογάν, στην οποία εστίασε το μένος του το καθεστώς Ερντογάν; Πώς ο εκδυτικισμός σφραγίζει τη στάση ζωής της;
Στις 17 Αυγούστου η τουρκική δικαιοσύνη διέταξε τη σύλληψη και προφυλάκιση της συγγραφέως Ασλί Ερντογάν με τις κατηγορίες της συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση και υπονομεύσης της εθνικής ενότητας. Η τρομοκρατική οργάνωση στην οποία αναφέρεται το δικαστήριο δεν είναι άλλη από τους Κούρδους αυτονομιστές, και η «συμμετοχή» της συγγραφέως σε αυτήν, δεν είναι άλλη από την ιδιότητά της ως «συμβούλου» στην εφημερίδα Özgür Gundem. Μία ιδιότητα η οποία, σύμφωνα με τον τουρκικό νόμο περί Τύπου, δεν συνεπάγεται καμία απολύτως νομική ευθύνη. Δύο μέρες αργότερα, μετά από έρευνα της αστυνομίας στο διαμέρισμά της στην Κωνσταντινούπολη, κατά την οποία δεν βρέθηκε τίποτα ύποπτο πέρα από κάποιες σημειώσεις και κείμενά της, γραμμένα όλα τους τις μέρες του τουρκικού «Ιουλιανού πραξικοπήματος», η συγγραφέας συνελήφθηκε και οδηγήθηκε στις γυναικείες φυλακές του Μπακίρκιοϊ. Παρέμεινε 132 μέρες φυλακισμένη κάτω από εξαιρετικά άσχημες συνθήκες, ιδίως στην αρχή. Τέθηκε σε απομόνωση και στερήθηκε το πρώτο 48ωρο, όχι μόνο την ιατρική αγωγή που έπαιρνε για μείζον πρόβλημα της υγείας της αλλά ακόμα και το ίδιο το νερό. Παρόλο που κινητοποιήθηκαν αμέσως στην Τουρκία φίλοι και αναγνώστες της, φεμινιστικές οργανώσεις και ομάδες υποστήριξης των πολιτικών κρατουμένων, η έντονη κινητοποίηση στα σημαντικότερα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και δη στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ιταλία και στις Σκανδιναβικές χώρες, όπου είναι ήδη αναγνωρισμένη συγγραφέας, ήταν αυτή που απάλυνε κάπως -σύμφωνα με τα ίδια της τα λόγια- τις συνθήκες κράτησής της, οι οποίες παρέμειναν ωστόσο δύσκολες μέχρι τέλους. Στις 23 Δεκεμβρίου διατάχθηκε η υπό όρους αποφυλακίση της ενόψει της δίκης «Özgür Gundem», στα πλαίσια της οποίας και η ίδια θα δικαστεί. Ως πρώτη δικάσιμος ορίσθηκε η 2α Ιανουαρίου 2017. Η συγγραφέας αποφυλακίστηκε τελικά στις 29 Δεκεμβρίου, και βρίσκεται σήμερα στην Κωνσταντινούπολη, εν αναμονή της τρίτης δικασίμου, που έχει οριστεί για τις 14 Μαρτίου 2017.
Για όσους από μας γνώριζαμε την Ασλί προσωπικά, κι έχω την τιμή να την θεωρώ από το καλοκαίρι του 2000 φίλη μου, η είδηση της σύλληψής της έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Όχι γιατί αγνούσαμε ή δεν μπορούσαμε να φανταστούμε το αδηφάγο, όλο απορίες κι ερωτηματικά βλέμμα της στους δρόμους της Πόλης τη νύχτα εκείνη της 15ης προς 16η Ιουλίου, πόσο μάλλον που η νύχτα ήταν για αυτήν πάντα πηγή έμπνευσης και σχολείο ζωής, αλλά γιατί γνωρίζαμε την ευαίσθητη και φιλάσθενη φύση της, την εγγενή της απέχθεια σε κάθε μορφή βίας, αλλά και τον παθιασμένο με τη δικαιοσύνη συνάμα χαρακτήρα της. Ένα πάθος στενά συνδεδεμένο σε αυτήν με το πάθος της γραφής, μέσα από την οποία είχε αρχίσει από τα πρώτα της βιβλία να αποκαλύπτει -αναζητώντάς τον η ίδια- τον εαυτό της, σε τόπους και μέρη «εξωτικά και μαγεμένα», τα οποία δύσκολα ωστόσο οι ξένοι τουρίστες κι οι αναγνώστες της τουρκικής λογοτεχνίας συσχετίζουν με την Τουρκία.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
της Άνθης Καρρά, The Greek Report τ.19, 26.1.2017
