Το καλάθι σας είναι άδειο!
Φάροι & φαρίσκοι / 15
μτφρ από τα Σουηδικά: Δημήτρης Ράπτης
Ο Σβεν Λίντκβιστ πέθανε το 2019 υποστηρίζοντας ότι η δυστυχία μας είναι συνεχής και αναπόδραστη: η ρατσιστική βαρβαρότητα του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού οδήγησε στα πιο πυκνά σκοτάδια του 20ού αιώνα και συνεχίζει στον 21ό. Είναι καθησυχαστική αυταπάτη ότι η γενοκτονία ξεκίνησε και έληξε με τον ναζισμό.
Με αφετηρία τη φράση του Τζόζεφ Κόνραντ, ο Σουηδός συγγραφέας μας οδηγεί κατευθείαν στην καρδιά του πιο ζοφερού σκότους, συνθέτοντας μια ιστορία της γενοκτονίας. Ο Λίντκβιστ δεν ξεμπερδεύει παραθέτοντας ιστορικά γεγονότα, δεν εξοστρακίζει την ανθρώπινη φονικότητα σ’ ένα σκοτεινό ξεπερασμένο παρελθόν, αλλά αντίθετα αναδεικνύει μέσα από τον στοχασμό πάνω στα στοιχεία που παραθέτει, την θεμελιώδη διαπλοκή των ρατσιστικών θεωριών, της δαρβινικής θεωρίας της εξέλιξης και του αποικιοκρατικού ιμπεριαλισμού, ο οποίος υπήρξε η προϋπόθεση της βιομηχανικής ανάπτυξης και της υλικής ευημερίας του δυτικού πολιτισμού. Το βιβλίο αφηγείται ένα ταξίδι στην αφρικανική έρημο, ενώ ταυτόχρονα ταξιδεύει ως τις πηγές των γενοκτονιών του 20ού αιώνα, φέρνοντας στο φως τις ρίζες του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Το βιβλίο ανήκει στην μικρή εκείνη κατηγορία των στοχαστικών βιβλίων που αφήνουν ανεξίτηλο σημάδι στον αναγνώστη τους.
ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΓΡΑΨΑΝ:
Το Κονγκό δεν υπάρχει
Καθώς μερικές πρόσφατες εκδόσεις αναφέρονται την εγκληματική πολιτική του πάλαι ποτέ βασιλιά του Βελγίου, Λεοπόλδου σχετικά με την δημιουργία και την εκμετάλλευση του Βελγικού Κονγκό –είναι μια ευκαιρία να μιλήσουμε για τις τεράστιες επιπτώσεις που επέφεραν στον γηγενή πληθυσμό. Ως βάση μας, το βιβλίο του Βρετανού δημοσιογράφου και ακτιβιστή Έντμουντ Μορέλ , «Απέναντι στην Καρδιά του Σκότους– Ο αγώνας ενάντια στην γενοκτονία των Κονγκολέζων [1885 – 1908]» (Εκδ. Πατάκης) όπως και εκείνο του Σουηδού συγγραφέα Σβεν Λίντκβιστ «Εξοντώστε όλα αυτά τα κτήνη. Ένα ταξίδι στην καρδιά της γενοκτονίας» (Εκδ. Ποταμός) αλλά και του Ερίκ Βιγιάρ”Κονγκό” (Πόλις).
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
του Αντώνη Ν. Φράγκου, oanagnostis.gr, 22.12.2023
Civilization, Colonization, Extermination ("Εξοντώστε όλα αυτά τα κτήνη")
Ο Κουρτς, ο ήρωας του αριστουργηματικού μυθιστορήματος «Η καρδιά του σκότους», του Joseph Conrad, στο δοκίμιο που γράφει για το «εκπολιτιστικό καθήκον των λευκών», τελειώνει με ένα υστερόγραφο, που περιέχει τη φράση: «Exterminate all the brutes» («Εξοντώστε όλα αυτά τα κτήνη»). Αυτή ακριβώς η φράση – ανατριχιαστική αλλά και δηλωτική μιας εποχής, μιας κατάστασης – εμπνέει τον Σουηδό στοχαστή, συγγραφέα και δημοσιογράφο Sven Lindqvist (Στοκχόλμη 1932-2019), για το συγκλονιστικό του βιβλίο, με τίτλο ακριβώς αυτή τη φράση «ΕΞΟΝΤΩΣΤΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΚΤΗΝΗ» («Utrota varenda javel»), που γράφτηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, και εκδόθηκε πρώτη φορά στα ελληνικά το καλοκαίρι, από τις εκδόσεις Ποταμός, σε (ωραία) μετάφραση του Δημ. Ράπτη (σελ.271). Το βιβλίο έχει ως υπότιτλο: «Ένα ταξίδι στην καρδιά της γενοκτονίας» που αντιπροσωπεύει απόλυτα το θέμα του ∙ μια ζοφερή διαδρομή μέσα στην ιστορία του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Librofilo, 27.11.2023
15 + 1 δοκίμια για να κατανοήσουμε το σήμερα και να φανταστούμε το αύριο
Όσο ο ορίζοντας σκοτεινιάζει και το αίσθημα της αδυναμίας αντίδρασης κυριαρχεί τόσο γίνεται ζωτική η ανάγκη να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας· η επιταγή να τον αλλάξουμε μοιάζει σήμερα εξαιρετικά απόμακρη. Είμαστε έτσι υποχρεωμένοι να ξεκινήσουμε από την αρχή, προκειμένου να μπορέσουμε, έστω, να οραματιστούμε ένα ανθρωπινότερο αύριο.
Ταξιδιωτικό ρεπορτάζ, συγκριτική λογοτεχνική μελέτη, δοκίμιο για τη δυτική αποικιοκρατία· αυτά και πολλά ακόμη είναι το αφήγημα του σουηδού συγγραφέα Σβεν Λίντκβιστ. Μα πάνω απ’ όλα είναι ένα συναρπαστικό ταξίδι στην καρδιά της γενοκτονίας, εκεί που πρωτοδοκιμάστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, στην κορύφωση της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, στην Αφρική.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
του Σπύρου Κακουριώτη, www.oanagnostis.gr, 1.11.2023
Όψεις του ευρωπαϊκού πολιτισμού
«Δεν μας λείπουν οι γνώσεις. Μας λείπει το θάρρος να συνειδητοποιήσουμε όσα ήδη ξέρουμε»: έτσι αρχίζει και τελειώνει αυτό το βιβλίο του Σουηδού συγγραφέα, το οποίο επιδιώκει να διερευνήσει και να φωτίσει το μείζον έγκλημα της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας στην Αφρική.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Κώστας Αθανασίου, www.epohi.gr, 10.9.2023
Στο βιβλίο «Εξοντώστε όλα αυτά τα κτήνη» ο Σβεν Λιντκβιστ ξεδιπλώνει το αποικιοκρατικό μένος κατά των ιθαγενών
Με όπλο και μοχλό τη λογοτεχνία και την επιστήμη, ο συγγραφέας Σβεν Λιντκβιστ (Sven Lindqvist) με το βιβλίο «Εξοντώστε όλα αυτά τα κτήνη», μας μυεί στα ιστορικά δρώμενα που πότισαν με αίμα μια ολόκληρη ήπειρο.
Γροθιά στο στομάχι αποτελούν τα όσα διαβάζει κάποιος σε αυτό το συγκλονιστικό βιβλίο – μαρτυρία του Σουηδού σπουδαίου συγγραφέα και ερευνητή, Σβεν Λιντκβιστ (Sven Lindqvist). Όλοι έχουμε στο μυαλό μας και όχι άδικα τα σπουδαία επιτεύγματα του προηγμένου δυτικού πολιτισμού με τους εμβληματικούς συγγραφείς, ποιητές, ζωγράφους, συνθέτες, αρχιτέκτονες, τα υπέροχα μνημεία που κοσμούν τις μεγάλες πόλεις και ο κατάλογος συνεχίζεται. Ωστόσο, όπως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις και η ανάγνωση διπλή ερμηνεία. Η ιστορία του δυτικού πολιτισμού, όπως αποδεικνύεται περίτρανα μέσα από τα όσα παραθέτει ο συγγραφέας, δεν ήταν πάντα σπαρμένη με ροδοπέταλα. Το ακριβώς αντίθετο, καθώς τα εγκλήματα κατά ανθρώπων και δη ιθαγενών κατά τις περιόδους της αποικιοκρατίας ήταν πολλά και ειδεχθή σε σημείο αποτροπιασμού και ντροπής. Ο συγγραφέας θα αναφερθεί σε ουκ ολίγες πηγές που πλαισιώνουν αυτό το δίχτυ ντροπής, αρχής γενομένης από το εξαιρετικά επίκαιρο για κάθε περίοδο μυθιστόρημα Η καρδιά του σκότους, το οποίο θα είναι και το βασικό εργαλείο για να αναπτύξει την επιχειρηματολογία και τα συμβάντα.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Γιάννης Αντωνιάδης, www.culturenow.gr, 1.9.2023
Η φρίκη της Δύσης
Όπως και να ’χει, το σκοτεινό αποικιακό παρελθόν αποτελεί μέρος της ευρωπαϊκής κληρονομιάς και η γενοκτονία 8-10 εκατομμυρίων Κονγκολέζων είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην Ιστορία. Η κινηματογραφική Αποκάλυψη τώρα (1969) του Κόπολα δεν αποτελεί παρά μεταγραφή της Καρδιάς του Σκότους στο Βιετνάμ της αμερικανικής εισβολής.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Αριστοτέλης Σαΐνης, Επιμέλεια: Μισέλ Φάις, www.efsyn.gr, 19.8.2023
