Πολιτισμός και οικειοποίηση
Φάροι & Φαρίσκοι / 18
μτφρ. Μύρτα Περράκη
Ελληνική Ιαπωνία. Μισή Απόλλων, μισή σαμουράι, μισή Αφροδίτη, μισή γκέισα - ο συνδυασμός των δύο λέξεων ηχεί παράδοξος και ανοίκειος, δίνοντας την εντύπωση μιας χίμαιρας. Είναι άραγε δυνατόν να υπάρξει γόνιμη προσέγγιση μεταξύ δύο τόσο διαμετρικά διαφορετικών χωρών; Η μελέτη του Μισέλ Λουκέν καταδεικνύει την επιρροή του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού στον ιαπωνικό σε ποικίλους τομείς – τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, την αρχιτεκτονική, τις παραστατικές τέχνες, όπως και τη σύγχρονη ιαπωνική τέχνη. Ο τρόπος με τον οποίο η Ιαπωνία, η οποία δεν ήρθε ποτέ σε άμεση επαφή με την Αρχαία Ελλάδα, κατόρθωσε να αφομοιώσει όλη αυτή την κληρονομιά, αποτελεί απάντηση στο ερώτημα περί των πολύμορφων τρόπων οικειοποίησης των ξένων πολιτισμών.
ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΓΡΑΨΑΝ:
Μια συναρπαστική μελέτη για μια χώρα που γοητεύτηκε από την αρχαία παράδοση μιας άλλης, έπειτα την ονειρεύτηκε για να καταργήσει την απόσταση και τον χρόνο, και μέσα σε αυτό το όνειρο τη γνώρισε, τη διεκδίκησε και στο τέλος την κατέκτησε αφομοιώνοντάς την δημιουργικά, πάει να πει, κατανοώντας και αναδομώντας τον ίδιο της τον εαυτό, όχι πάνω σε θεμέλια φαντασιακά - σε ένα ιδεατό σύμπαν κάποιου ανέφικτου ιδεώδους όπως έκαναν οι Δυτικοί -, αλλά στον μεταποιητικό τρόπο σκέψης των διανοητών και των καλλιτεχνών της, και, κυρίως, πάνω στα ροζιασμένα χέρια των τεχνιτών της: Όταν ο Γερμανός θεωρητικός της Αρχιτεκτονικής, Μπρούνο Τάουτ, προσκεκλημένος στην Ιαπωνία το 1933, συνέκρινε το Μεγάλο Ιερό της Ίσε με τον Παρθενώνα, ξέχασε να πει ένα πράγμα: ότι, σε αντίθεση με τον Παρθενώνα, αυτό το ιερό κάθε 20 χρόνια θα αποσυναρμολογούνταν και θα χτιζόταν εκ νέου σε παρακείμενη περιοχή με αυστηρές προδιαγραφές και μεγάλα έξοδα, ώστε να παραμείνει για πάντα καινούργιο, για πάντα αρχαίο και πρωτότυπο – σε δέκα χρόνια από σήμερα, το 2033, για 63η φορά, το Μεγάλο Ιερό της Ίσε θα γεννηθεί ξανά, και μαζί με αυτό θα γεννηθούν νέοι "εθνικοί θησαυροί": οι νεαροί τεχνίτες που θα το χτίσουν.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Γιώργος Χωματηνός, 24.12.2023