Μετάφραση: Παλμύρα Ισμυρίδου
ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΓΡΑΨΑΝ:
«Η επιλογή της Σόφι» - «Θέα στο σκοτάδι»: Το σπαραχτικό μυθιστόρημα και το αυτοβιογραφικό δοκίμιο του Ουίλιαμ Στάιρον
Ξαναδιαβάζουμε δυο έργα ενός από τους κορυφαίους συγγραφείς του 20ού αιώνα.
Με το που δημοσιεύτηκε η «Επιλογή της Σόφι» στις ΗΠΑ, σύσσωμη η κριτική υποκλίθηκε μπροστά στο επίτευγμα του Στάιρον ν’ αναμετρηθεί με την άβυσσο του ευρωπαϊκού Ολοκαυτώματος, προσφέροντας μια «σπλαχνική θέαση στο πιο μεγάλο κακό του 20ού αιώνα».
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Σταυρούλα Παπασπύρου, www.lifo.gr, 30.9.2021
«Έτσι η ιδιοσυγκρασία μου ως συγγραφέα άλλαξε άρδην»
Κάμποσα βιβλία μού άλλαξαν τη ζωή. Πρώτα απ’ όλα ήταν ο «Φτωχούλης του Θεού» και τα «Ξύλινα Σπαθιά». Ο Καζαντζάκης με έμαθε να αισθάνομαι τις λέξεις διαφορετικά και ο Καλιότσος να τις ζω όσο πιο έντονα γίνεται. Έπειτα ήρθαν «Ο φύλακας στη σίκαλη» του Σάλιντζερ και το «Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια» της Χάρπερ Λι, και τότε κάθε σύμβαση καταλύθηκε, άρχισα να βλέπω τον κόσμο με άλλα μάτια. Κοντά και ο «Γλαύκος Θρασάκης» του Βασιλικού, η «Αστραδενή» της Φακίνου, το «Η ζωή μου ως άντρα» του Φίλιπ Ροθ. Κάθε έργο και μια αλλιώτικη εμπειρία ζωής. Μικρές επαναστάσεις ψυχής μέσα από σελίδες μοναδικές.
Ωστόσο, το μυθιστόρημα που με επηρέασε καταλυτικά στην ενήλικη ζωή μου ήταν «Η επιλογή της Σόφι» του Γουίλιαμ Στάιρον. Ένα βιβλίο για το Ολοκαύτωμα, που συμπυκνώνει όλη τη μοναξιά και την απελπισία των τραυματισμένων ανθρώπων. Μια χαμηλόφωνη οδύσσεια τριών ανθρώπων στη Νέα Υόρκη της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, γεμάτη τρεμάμενο φως, κατακερματισμένα όνειρα, πόθους και άσβεστες επιθυμίες. Η ανάγκη της επιβίωσης, το πείσμα του έρωτα, η ασφυκτική σκιά της φοβερής μνήμης.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Andro.gr, 24.11.2016
«Ένα ογκώδες πολυσυζητημένο μυθιστόρημα για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τον μαύρο φόντο της μεταπολεμικής καθημερινότητας. Μετά από τυχαία συμβάντα, αποκαλύπτεται η παντοδυναμία του κακού και της ενοχής, που σκάβει το κύτταρο. Ο Styron υπονομεύει τις λέξεις του με χαμόγελο. Οι σκληρές στιγμές γίνονται ανεξίτηλες, ακριβώς επειδή δεν τις σχολιάζει ούτε τις επιβαρύνει με ιδεολογήματα.»
Τα Νέα, 24 Ιουνίου 2006.
[…]Η «Επιλογή της Σόφι» του Styron είναι ένα σπουδαίο μυθιστόρημα μεγάλης αφηγηματικής γοητείας και κατασκευαστικής αρτιότητας.
Επάλληλα θέματα συνέχονται εδώ σε μια αριστοτεχνική σύνθεση: η φύση του Κακού και η διαιώνιση του σε κύκλους που διευρύνονται συνεχώς και εμπλέκουν αθώους στη δίνη τους, η συντριβή του ανθρώπου από την Ιστορία, η αδυναμία του μυθιστορήματος να αδράξει το ανείπωτο, η αφήγησή και η γραφή, με το συγγραφέα να πελαγοδρομεί στο κέντρο τους. Μυθιστόρημα ιδεών, αυτοαναφορικός στοχασμός πάνω στην αβεβαιότητα και τις παλινδρομήσεις του δημιουργού, έργο «εν προόδω», ιστορικό μυθιστόρημα, τέλος, με ιστορικά πρόσωπα σε μυθιστορηματικούς ρόλους και ιστορικά γεγονότα ως απολύτως λειτουργικές παρεκκλίσεις, το βιβλίο του William Styron συμπλέκει την αφήγηση της προσπάθειας του εικοσιδυάχρονου ήρωα Στίνγκο να γράψει επιτέλους το «μεγάλο αμερικανικό μυθιστόρημα του» με την ιστορία της Σόφι, συγκατοίκου του στη «ροζ πανσιόν» του Μπρούκλιν, Πολωνέζας αστής, κόρης πανεπιστημιακού καθηγητή και αργότερα έγκλειστης στο Αουσβιτς. Η πλοκή είναι γνωστή, στην αδιανόητη τραγικότητά της-είναι περιττό να τη συνοψίσουμε εδώ. Αρκεί να πούμε πως «η σπλαχνική θέαση στο πιο μεγάλο κακό του 20ού αιώνα»-το Ολοκαύτωμα –όπως χαρακτήρισε το βιβλίο η «Daily Express», μαζί με την ωραία έκδοση του «Ποταμού» και την καλή μετάφραση μας δίνουν ένα από τα ανεκτίμητα δώρα της χριστουγεννιάτικης περιόδου.[…]
Ελευθεροτυπία, 16 Δεκεμβρίου 2005.
[…] Με το που κυκλοφόρησε η «Επιλογή της Σόφι» στις ΗΠΑ σύσσωμη η κριτική υποκλίθηκε μπροστά στο επίτευγμα του Στάιρον ν’ αναμετρηθεί με την άβυσσο του ευρωπαϊκού Ολοκαυτώματος, προσφέροντας «μια σπλαχνική θέαση στο πιο μεγάλο κακό του 20ού αιώνα.» Πλάθοντας αλησμόνητους χαρακτήρες, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη ως την τελευταία σελίδα, και μπολιάζοντας επιπλέον την αφήγηση του με τον απόηχο της αμερικανικής εμπειρίας του «κακού»-τον ρατσισμό απέναντι στους μαύρους, που ο ίδιος ως γέννημα-θρέμμα του Νότου γνώριζε καλά-ο Ουίλιαμ Στάιρον έγραψε ένα μυθιστόρημα όπου διασταυρώνονται τα πιο αντιφατικά συναισθήματα και το οποίο, όντως, σου κομματιάζει την καρδιά.[…]
Σταυρούλα Παπασπύρου, Ελευθεροτυπία, 4 Δεκεμβρίου 2005