Το καλάθι σας είναι άδειο!
Εξαμηνιαίο περιοδικό ψυχανάλυσης
ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΜΟΣ
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
Σημείωμα των εκδοτών 2
ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ
Μαρίλια Αϊζενστάιν 6
Werner Bohleber 22
Ο ΑΝΑΛΥΤΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Χρήστος Ζερβής Ο ερωτισμός που πλησιάζει, ο ερωτισμός που απομακρύνει 33
Σχολιάζουν οι Αύρα Μπεράτη, Βασίλης Δημόπουλος
Απαντά ο Χρήστος Ζερβής
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ
Μορφές και διεργασίες του ναρκισσισμού Ιάκωβος Κλεώπας 61
Δέκα κείμενα γύρω από τον ναρκισσισμό Χρήστος Χομπάς 86
ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΑΙ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ
Βασική κρίση. Προβλήματα ψυχαναλυτικής τεχνικής σε πολύ σοβαρές ναρκισσιστικές διαταραχές Ιωάννης Κόντος 123
Οι κατασκευές στην ανάλυση. Ο ιστορικός πυρήνας και η διεργασία επαναφοράς των μνημονικών ιχνών Αριστέα Σκούλικα 144
Η σκέψη ως αλεξι-ερεθιστική λειτουργία στην ψυχαναλυτική θεραπεία ψυχωτικών ασθενειών: Η ιστορία του Κάιν Νίκος Γκουγκουλής 162
Από την ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία στην ψυχανάλυση μέσω της επεξεργασίας της μεταβίβασης Χρυσή Γιαννουλάκη 187
ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ
Ο πειρασμός και η πτώση του Νάρκισσου Δομινίκη Μυλωνά 207
Η Ψυχανάλυση ως ιδεολογία και η ιδεολογία της Ψυχανάλυσης. (Με αφορμή έναν διάλογο με τον Robert Castel) Στέλιος Στυλιανίδης 226
Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α Τ Ω Ν Ε Κ Δ Ο Τ Ω Ν
Το τρίτο τεύχος του περιοδικού Οιδίπους είναι συνέχεια της προσπάθειάς μας να συμβάλουμε στη δημιουργία ενός γόνιμου και ανοικτού διαλόγου για την ψυχανάλυση στη χώρα μας.
Στις Συνομιλίες φιλοξενούμε δύο εκπροσώπους σημαντικών ψυχαναλυτικών σχολών σκέψης: τη Μαρίλια Αϊζενστάιν και τον Werner Bohleber. Ένα από τα ερωτήματα που αντιμετωπίζουν είναι η θέση της ψυχανάλυσης στη σύγχρονη κοινωνία. Στις αρχές του 20ού αιώνα η ψυχανάλυση προσέφερε στο υποκείμενο τη δυνατότητα να εμβαθύνει στην πηγή της νεύρωσης και στις ανομολόγητες πλευρές της βιογραφίας του. Σήμερα, την εποχή του ατομισμού, των ναρκισσιστικών προκλήσεων και της έκθεσης του υποκειμένου σε πληθώρα ερεθισμών, η ψυχανάλυση φαίνεται να λειτουργεί και αντιστρόφως: ως αρωγός στον κλυδωνιζόμενο ναρκισσισμό και προς την κατεύθυνση της απαρτίωσης του ψυχισμού.
Στον Αναλυτή στη Συνεδρία ο Χρήστος Ζερβής μάς φέρνει σε άμεση επαφή με τον τρόπο που εργάζεται ψυχαναλυτικά. Με τη βοήθεια των σχολίων της Αύρας Μπεράτη και του Βασίλη Δημόπουλου καθώς και τις επακόλουθες σκέψεις του ίδιου του ψυχαναλυτή μπορούμε να εμβαθύνουμε στο κλινικό υλικό και να έχουμε άμεση επαφή με την εσωτερική ζωή της κλινικής ψυχανάλυσης.
Το θέμα Ναρκισσισμός, που παρουσιάζεται στα Εκπαιδευτικά, είναι φυσική συνέχεια των προβληματισμών που αναπτύχθηκαν στις Συνομιλίες. Ο Ιάκωβος Κλεώπας παρουσιάζει τις απόψεις τριών σημαντικών Γάλλων θεωρητικών, των Béla Grunberger, Francis Pasche και André Green, επενδεδυμένες με κλινικό υλικό. Κατόπιν ο Χρήστος Χομπάς παρουσιάζει τα ουσιώδη σημεία δέκα αντιπροσωπευτικών κειμένων της διεθνούς βιβλιογραφίας με πρώτο το ομώνυμο άρθρο του Sigmund Freud.
Όποιος αφιερώσει συνεχή χρόνο στην ανάγνωση των άρθρων αυτού του τεύχους, θα επωφελούνταν, στο σημείο αυτό, από το άρθρο της Δομινίκης Μυλωνά από τις Επιστήμες και Τέχνες. Παρουσιάζονται δύο καταγωγικοί μύθοι του ανθρώπου: η αφήγηση της Γένεσης και ο μύθος του Νάρκισσου. Αμφότεροι επισημαίνουν τον θνησιγενή χαρακτήρα κάθε προσπάθειας του υποκειμένου να οικοδομήσει την προσωπική του ταυτότητα πλειοδοτώντας καθ’ υπερβολήν τις ναρκισσιστικές επενδύσεις του σε βάρος της κάθεξης του αντικειμένου. Και οι δύο μύθοι αναδεικνύουν τη σημασία της συμμετοχής του έτερου και της μέθεξης με αυτόν στην απαρτίωση του αισθήματος εαυτού.
Στο τεύχος αυτό έχει ιδιαίτερη βαρύτητα το κλινικοθεωρητικό μέρος. Οι Ιωάννης Κόντος, Αριστέα Σκούλικα, Νίκος Γκουγκουλής και Χρυσή Γιαννουλάκη μάς παρουσιάζουν έναν ζωντανό διάλογο θεωρίας και κλινικής. Με προσεκτική και συστηματική ανάπτυξη των εννοιών σε στενή αλληλεπίδραση με την εξέλιξη του κλινικού υλικού, μας δείχνουν πως η κλινική και η θεωρία στην ψυχανάλυση είναι τελικά δύο τρόποι ανάγνωσης της πραγματικότητας σε στενή συνάφεια, διατηρώντας όμως τις ιδιαιτερότητές τους.
Στις Επιστήμες και Τέχνες ο Στέλιος Στυλιανίδης εμπνέεται από το διάλογό του με τον κοινωνιολόγο Robert Castel και τις θέσεις που ο τελευταίος έχει αναπτύξει γύρω από την έννοια ψυχαναλυτισμός. Έτσι δίδεται η ευκαιρία να διερευνηθεί εποικοδομητικά το πεπρωμένο των ψυχαναλυτικών θεσμών ώστε να μην απορροφηθούν σε μια κίνηση εσωστρέφειας, αλλά να αναζητήσουν ενεργό θέση στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Η έκδοση του 3ου τεύχους συμπίπτει με την εκδήλωση που διοργανώνει o Οιδίπους με τη θεματική ενότητα Διαδραμάτιση (Enactment). Μεταξύ των ομιλητών θα είναι ο Henry Smith, εκδότης του παλαιότερου αμερικανικού ψυχαναλυτικού περιοδικού, του Psychoanalytic Quarterly, ο Δημήτρης Τζάκσον και ο Σάββας Σαββόπουλος. Θα συμμετέχουν επίσης οι Αύρα Μπεράτη, Μαρίλια Αϊζενστάιν, Νίκος Τζαβάρας και Νίκος Κουρέτας. Είμαστε σίγουροι ότι το επίπεδο των ομιλιών και η συμμετοχή του κοινού θα συμβάλουν ουσιαστικά στη διερεύνηση αυτής της ενδιαφέρουσας (και σύγχρονης) ψυχαναλυτικής κλινικής οπτικής. Είναι στις προθέσεις μας να θεσμοθετήσουμε μία ανάλογη εκδήλωση σε ετήσια βάση.
Η Βιβλιοκριτική θα προστεθεί ως ιδιαίτερο τμήμα στα επόμενα τεύχη και την ευθύνη της σύνταξής του θα έχει ο Κώστας Ζερβός. Η συμμετοχή του διευρύνει τον ορίζοντα του περιοδικού. Θα παρουσιάζονται σύγχρονα αλλά και ιστορικής σημασίας ψυχαναλυτικά συγγράμματα, όπως και συναφή έργα, ερέθισμα περαιτέρω σκέψης για όλους μας.
Ευχαριστούμε τους συγγραφείς, τους κριτές, τους επιμελητές των άρθρων καθώς και τους υπόλοιπους συντελεστές αυτής της έκδοσης.
Ιωάννης Βαρτζόπουλος, Νίκος Λαμνίδης
