Το καλάθι σας είναι άδειο!
Εξαμηνιαίο περιοδικό ψυχανάλυσης
ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
Σημείωμα των εκδοτών 2
ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ Jay Greenberg 5
ΔΙΑΛΟΓΟΣ του Νίκου Τζαβάρα και Θάνου Βερέμη για την έννοια της Ταυτότητας 32
Ο ΑΝΑΛΥΤΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ Ιάκωβος Κλεώπας Ανάλυση, Μεθύστερη Ανάλυση 53
Σχολιάζουν η Ιωάννα Αχειμάστου-Παναγιωτοπούλου και η Ντένυ Πάνιτς 63
Απαντάει ο Ιάκωβος Κλεώπας 80
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ
Η Μεταβίβαση στον Freud: Πώς από Δισεπίλυτο Πρόβλημα έγινε η κατ’ Εξοχήν Λύση Ελισάβετ Παπανδρέου 83
Η Φροϋδική Μεταβίβαση: Στα Σταυροδρόμια των Ψυχαναλυτικών Θεωριών Χρυσή Γιαννουλάκη 102
ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΑΙ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ
Η Μεταλλακτική Ερμηνεία του Stratchey, Χθες και Σήμερα Δημήτρης Τζάκσον
Σχολιάζει ο Αθανάσιος Αλεξανδρίδης Απαντάει ο Δημήτρης Τζάκσον 124
Μεταβιβαστικά και αντιμεταβιβαστικά φαινόμενα σε ψυχοθεραπείες με ασθενείς με καρκίνο Σάββας Σαββόπουλος. Σχολιάζει ο Φώτης Μπόμπος 148
ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ
Η Νόσος της Πόλεως Σωτήρης Μανωλόπουλος 176
Η Μετα-κριτική της Έννοιας της Ανάμνησης Παναγιώτης Παπαδόπουλος 194
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ANDRÉ GREEN (Επιμέλεια Αθανάσιος Αλεξανδρίδης)
Πρόλογος του Επιμελητή 208
Διατρέχοντας τον Χρόνο Άννα Ποταμιάνου 210
Η Κλινική Σκέψη του A. Green Χρήστος Ζερβής 224
Το Αρνητικό και ο A. Green Σάββας Σαββόπουλος 242
Ο Διάλογος του A. Green με την Ψυχοσωματική. Το ‘‘Προψυχικό’’ Φώτης Μπόμπος 256
Ο A. Green και η Εφαρμοσμένη Ψυχανάλυση Αθανάσιος Αλεξανδρίδης 272
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Επιμέλεια Γρηγόρης Μανιαδάκης)
Η Δυνατότητα για Ορθολογικότητα και η Ψυχολογία των Μαζών. Ο Alexander Nevsky του Sergei Eisenstein Χρυσή Γιαννουλάκη 279
Το Δέρμα που κατοικώ του Πέδρο Αλμοδοβάρ Ευτυχία Γιομελά 287
Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α Τ Ω Ν Ε Κ Δ Ο Τ Ω Ν
Η παρατεταμένη περίοδος κρίσης επιφέρει κρίση ιδεών και αξιών.
Η διαφύλαξη όμως των ιδεών και αξιών αναδεικνύεται σ’ έναν ουσιαστικό παράγοντα για την υπέρβασή της. Είναι αυτές που σε βοηθούν να θυμάσαι ποιος ήσουν και να φαντάζεσαι πώς θα γίνεις.
Οι ιδέες και οι αξίες είναι το θεμέλιο των ανθρωπιστικών επιστημών και η Ψυχανάλυση είναι μία επιστήμη του ανθρώπου. Η εμβάθυνση στην ουσία των ιδεών και των αξιών της Ψυχανάλυσης, η διαφύλαξη της μεθόδου της, υποστηρίζει μία δραστηριότητα που απευθύνεται στη δυνατότητα του ανθρώπου να διαμορφώνει τη μοίρα του στηριζόμενος στην εαυτοσκόπηση και στην αλληλεπίδραση.
Το θέμα αυτού του τεύχους, σε συνειρμική συνέχεια με τις προηγούμενες σκέψεις, είναι η Μεταβίβαση και Αντιμεταβίβαση. Έννοιες που παρουσιάζουν τη δυνατότητα του αναλυόμενου να ζει το παρόν της ανάλυσης υπό την επήρεια του ασυνείδητου παρελθόντος και να αναζητεί το παρελθόν της ασυνείδητης παιδικής νεύρωσης μέσα από την οπτική που του παρέχουν τα βιώματα του παρόντος της μεταβιβαστικής νεύρωσης.
Στα Εκπαιδευτικά η Ελισάβετ Παπανδρέου μάς παρουσιάζει μία πρωτότυπη ανάγνωση των απόψεων του Freud για τη μεταβίβαση και την αντιμεταβίβαση και με τη Χρυσή Γιαννουλάκη περιδιαβάζουμε στην περιπέτεια αυτών των εννοιών στις κυριότερες σχολές της Ψυχανάλυσης.
Το Κλινικό και Θεωρητικό τμήμα έχει άρθρα ανάλογου περιεχομένου. Ο Δημήτρης Τζάκσον μάς παρουσιάζει τη Μεταλλακτική Ερμηνεία του Strachey, θεμελιώδη έννοια στην ιστορία της Ψυχανάλυσης, που επηρέασε την ανάπτυξη των εννοιών της Μεταβίβασης και Αντιμεταβίβασης, μ’ έναν εποικοδομητικό σχολιασμό του Αθανάσιου Αλεξανδρίδη. Στη συνέχεια, ο Σάββας Σαββόπουλος παρουσιάζει τα μεταβιβαστικά και αντιμεταβιβαστικά φαινόμενα στην ψυχοθεραπεία των ασθενών με καρκίνο, με εκτεταμένη αναφορά σε κλινικό υλικό που δείχνει τους δύσβατους δρόμους αναλυτή και αναλυόμενου στις αναλύσεις αυτές, μ’ έναν ανάλογο σχολιασμό από τον Φώτη Μπόμπο.
Η Συνομιλία με τον Jay Greenberg μάς εισάγει στην ιστορία της Ψυχανάλυσης στις ΗΠΑ, μ’ έναν ευρύτερο σχολιασμό θεμάτων της σύγχρονης Ψυχανάλυσης.
Ο Διάλογος του Νίκου Τζαβάρα με τον Θάνο Βερέμη, με θέμα την έννοια της Ταυτότητας, προσεγγίζει το σύγχρονο υποκείμενο της κρίσης από έναν ψυχαναλυτή και έναν ιστορικό. Φαινόμενα της σύγχρονης και ιστορικής πραγματικότητας των Ελλήνων συζητούνται με μεθοδικό τρόπο και δείχνουν τις δυνατότητες του διεπιστημονικού διαλόγου.
Ο Ιάκωβος Κλεώπας μάς εισάγει στη ζώσα θεωρία και κλινική της Ψυχανάλυσης όπως βιώνονται στην ψυχαναλυτική συνεδρία και στο μεθύστερο με ενδιαφέροντες σχολιασμούς από τις Ιωάννα Αχειμάστου-Παναγιωτοπούλου και Ντένυ Πάνιτς.
Στις Επιστήμες και Τέχνες ο Σωτήρης Μανωλόπουλος επεξεργάζεται τη Νόσο της Πόλεως, μια απόπειρα σύνδεσης του ατομικού με το συλλογικό σε συνθήκες κρίσης. Και ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος παρουσιάζει μία φιλοσοφική προσέγγιση της ‘‘ανάμνησης’’ στηριζόμενος στις ψυχαναλυτικές αναφορές του όρου, δείχνοντας εκ νέου σε αυτό το τεύχος τον εποικοδομητικό χαρακτήρα του διεπιστημονικού διαλόγου.
Ο André Green άφησε μία σημαντική κληρονομιά πίσω του, με πολλούς μελετητές του έργου του στη χώρα μας. Ο Αθανάσιος Αλεξανδρίδης επιμελείται ένα αφιέρωμα στο έργο του με τη συμμετοχή των Άννας Ποταμιάνου, Χρήστου Ζερβή, Σάββα Σαββόπουλου, Φώτη Μπόμπου και του ιδίου. Το αφιέρωμα αυτό είναι δομημένο έτσι ώστε να παρέχει μία εισαγωγή και εποπτική εικόνα του σύνθετου και πολυδιάστατου έργου του Green γι’ αυτούς που δεν είναι μυημένοι στο έργο του, όσο και μία ύστερη αποτίμηση ενός σημαντικού ψυχαναλυτικού έργου για τους μυημένους.
Στον Κινηματογράφο η Χρυσή Γιαννουλάκη καταπιάνεται μ’ ένα θεμελιώδες φιλμ, το Alexander Nevsky του Sergei Eisenstein. Αναζητεί σ’ ένα έργο των αρχών του προηγούμενου αιώνα απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα των αρχών του δικού μας αιώνα. Στη συνέχεια η Ευτυχία Γιομελά μάς παρουσιάζει το Δέρμα που κατοικώ του Πέδρο Αλμαδοβάρ, μίας ταινίας με πληθώρα ψυχαναλυτικών αναφορών.
Ο Οιδίπους θα συνεχίσει με τις θεσμοθετημένες ετήσιες εκδηλώσεις του τον Μάιο, με τη συνάντηση εργασίας για συζήτηση ενός πρόσφατα δημοσιευμένου άρθρου. Ιδιαίτερο γεγονός επίσης είναι η οργάνωση του 8ου Ψυχαναλυτικού Συμποσίου των Δελφών, 21-24 Ιουνίου, με θέμα «Ο Πατέρας».
Ιωάννης Βαρτζόπουλος, Νίκος Λαμνίδης
